Overzicht

Rijksmonument in hartje ‘s-Hertogenbosch klaar voor de toekomst

Nieuws 29 jun 2021

Het rijksmonument ‘De Kleine Winst’ aan de Markt in ’s-Hertogenbosch transformeert in het ‘Huis van Bosch’. Daarmee ontstaat er enerzijds een fysieke herinneringsplek aan de wereldberoemde Bossche kunstenaar Jheronimus (Jeroen) Bosch die hier meer dan vijfhonderd jaar geleden woonde en werkte. Anderzijds toont het monumentale woonhuis ook acht eeuwen aan Bossche bouwhistorie. Voordat bezoekers in het huis welkom zijn, staat er een restauratie op de planning. Kuijpers bracht advies uit over de best passende installaties en is verantwoordelijk voor de uitvoering van alle E- en W-werkzaamheden.

De gemeente kocht het historische pandje (uit 1462) in 2016 aan. Nadat de seinen op groen gingen voor restauratie zijn er concrete plannen gemaakt om het in oude glorie te herstellen. Originele onderdelen zijn er genoeg: achter de voorgevel uit 1875 is bijna het hele middeleeuwse casco nog intact. Deze blijven zoveel mogelijk behouden. Onder directievoering van Verlaan & Bouwstra architecten en samen met aannemingsbedrijf Nico de Bont startte Kuijpers begin 2021 met de restauratie.

Uit het zicht of gecamoufleerd

Prioriteit van de gemeente is de ‘historische beleving’ van het pand. Daarvoor is het nodig om alle moderne systemen volledig uit het zicht of gecamoufleerd te monteren. “Dat betekent dat we kabels en goten van het klimaatsysteem, de brandmeldinstallatie en alle elektrische installaties zoveel mogelijk wegwerken in vloeren, wanden, koven, het dak en zelfs in bankjes in het interieur”, vertelt Kuijpers-projectleider Peter den Brok.

Advies en uitvoering

Hierover was in het voortraject al advies aan Kuijpers gevraagd. Technisch beheerder Tom van den Oetelaar van de gemeente ’s-Hertogenbosch: “Dat gebeurde nog voordat de bouwkundige aanbesteding de deur uit was. We beseften namelijk dat we juist over die installaties goed moesten nadenken als we die zoveel mogelijk uit het zicht willen hebben. Want is dat wel mogelijk als we tegelijkertijd willen zorgen voor bijvoorbeeld goede luchtverversing? Of een comfortabele temperatuur

Daarover zijn we door Kuijpers goed geadviseerd. Het was voor ons ook een bewuste keus om het advies en de daaropvolgende uitvoering door dezelfde partij te laten doen. Dan is er al over de oplossingen nagedacht door de mensen die de klus moeten gaan klaren. Dat voorkomt een hoop verrassingen gedurende de restauratie.”

Flexibiliteit is een must

Toch komen onverwachte ‘vondsten’ hier soms als een duveltje uit een doosje tevoorschijn. Zoals een middeleeuwse vloer, nisjes en oude balken die nog onder en achter gebouwdelen bleken te zitten. Het is volgens Tom dan ook continu schakelen en flexibel zijn voor iedereen die bij dit project betrokken is. “Zo’n vondst kan er zomaar voor zorgen dat die geplande kabelgoot daar dus niet kan komen liggen.” Peter bevestigt dat het Huis van Bosch verre van een routineklus is. “’Zomaar’ in een balk of wand boren kan en mag gewoon niet. Waar onze monteurs in andere gebouwen vaak hun gang kunnen gaan in technische ruimtes, is het hier steeds afstemmen wat er wel en niet kan. Over elk schakelaartje, elke kabelgoot en de wijze van plaatsing wordt nagedacht.”

Nieuwe ‘oude’ schroeven

Het behouden van de historische waarde van het pand betekent ook dat materialen die wél in het zicht zitten, moeten passen bij de tijdgeest van vroeger. Inkooptechnisch betekende dit ‘shoppen’ op andere plaatsen dan normaal. Peter: “Zo tikten we voor de eigentijdse ledverlichting oude armaturen op de kop in een tweedehandswinkeltje in de Bossche binnenstad. Die passen perfect in het interieur. Voor schroeven die eruit zien alsof ze al honderd jaar oud zijn, vonden we na goed zoeken ook een leverancier. Het zit hem hier dus echt in de details.”

Circulair installeren

In het adviestraject vóór de restauratie was ook al nagedacht over de toepassing van circulaire materialen. Dit leidde ertoe dat Kuijpers nu gebruikte kabelgoten en gebruikt schakelmateriaal in het Huis van Bosch verwerkt. “Ook de armaturen uit de tweedehandswinkel passen bij die circulariteitsgedachte”, aldus Peter. “We letten er uiteraard wel op dat al die materialen kwalitatief goed zijn. Want circulair installeren is een prachtige ambitie, we mogen tegelijkertijd geen concessies doen aan kwaliteit en garantie.”

Bossche trots

Peter had tot Huis van Bosch geen ervaring met de restauratie van monumenten. “Ik heb nu zelf ondervonden dat je met de nodige expertise en creativiteit historische gebouwen in oude luister kunt herstellen, ook met moderne installaties. Het wordt prachtig.” In de voorbereiding en uitvoering werd en wordt Peter bijgestaan door meerdere Kuijpers-collega’s uit Den Bosch. “De collega’s in de uitvoering zijn speciaal voor deze opdracht uitgekozen, juist omdat dit project echt iets ‘van’ Den Bosch is.

Het is voor hen een pittige monteursklus. Maar trots overheerst dat ze in hun eigen stad mogen meewerken aan dit bijzondere, in het oog springende woonhuis.”

Sinds 1 april is Het Huis van Bosch geopend voor publiek. Nieuwsgierig naar de bijzondere restauratie? Neem dan hier een kijkje. 

Ook interessant

adore – website 1

Inspirerende relatiemiddag en projectbezoek Research & Diagnostiek Centrum ADORE

Lees meer
Nieuws 05 mrt 2024
Piet Meulendijks

Hoe de klaverjasclub van Wim Kuypers sr. zorgde voor Piets 34 jaar trouwe dienst

Lees meer
Nieuws 23 jan 2024

Deel dit artikel

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details