Vorige week reikte Gebruikersplatform Bodemenergie voor de negende keer de WKO Duurzaamheid Award uit. Samen met de Efteling waren we genomineerd met het WKO-systeem in het gebied Anderrijk was namelijk één van de drie finalisten. De eindgebruiker en beheerder zijn namelijk samen genomineerd. Ook al gingen we er uiteindelijk niet met de award vandoor: we zien de nominatie als een waardering op het gebied van ons werk! Genomineerden Jeffrey van Dun (Efteling) en John van den Boom (Kuijpers) vertellen meer over de WKO-installatie en de samenwerking.
De Efteling zette in 2023 een grote verduurzamingsstap. Het attractiepark besloot om alle bestaande gebouwen in het gebied Anderrijk, waaronder het Efteling Theater en de Fata Morgana, aan te sluiten op een gloednieuwe WKO-installatie. Daarmee bracht de Efteling het totale gasverbruik in het park terug met zo’n 20%. Ook het nieuwe Efteling Grand Hotel wordt na opening op dit WKO-systeem aangesloten.
De Efteling heeft een grote duurzaamheidsambitie: klimaatneutraal in 2030. Het attractiepark maakt al sinds de jaren negentig op verschillende plekken gebruik van WKO-systemen. “Het energiesysteem in Anderrijk kwam er omdat we hiermee meerdere locaties tegelijk gasloos konden maken. Bovendien was er op dat moment onderhoud aan de gebouwen nodig, wat voor ons een logisch moment was om te verduurzamen”, vertelt Jeffrey van Dun, Assetmanager bij de Efteling. “Centrale opwekking via een WKO-systeem is dan zeer efficiënt. Daarnaast was de locatie Anderrijk ook zeer geschikt, omdat diverse grote gebouwen dicht bij elkaar staan. Als extra verduurzamingsstap koppelden we het systeem ook aan energiewinning via aquathermie vanuit de Aquanura vijver. Dat maakt het systeem zeer uniek. Zeker als we dit jaar ook nog het nieuwe Efteling Grand Hotel op het systeem hebben aangesloten.”
“De belangrijkste uitdaging bij de aanleg van het WKO-systeem in Anderrijk was het feit dat we de ondergrondse infra moesten aanpassen, aanleggen en inpassen terwijl ons attractiepark gewoon geopend was”, gaat Van Dun verder. “Een ander vraagstuk waarmee we te maken kregen, waren de verschillende leeftijden van de gebouwen. Sommigen stammen nog uit de jaren ’80 of ‘90.”
Uiteindelijk zijn WKO-systemen noodzakelijk voor het behalen van de ambitie om in 2030 klimaatneutraal te zijn. Het belang van deze techniek vindt de Efteling dusdanig groot dat ze hun kennis en ervaring ook graag met anderen deelt. “Regelmatig komen hier bijvoorbeeld studenten van verschillende (technische) opleidingen langs die we met veel plezier informeren en waarbij de belangstelling altijd erg groot is.”
Het WKO-systeem bestaat uit drie warme en drie koude bronnen, die weer zijn aangesloten op drie energiecentrales. Van daaruit worden warmte en koude aan in totaal zes gebouwen geleverd. Dit geheel is nog vrij nieuw: de installatie draait sinds 2023. Toch werkt alles al naar behoren, vertelt John van den Boom, die namens Kuijpers de WKO in beheer heeft. “Alles draait prima en we zien weinig storingen of andere problemen.”
De ervaring van Van den Boom draagt daaraan bij. Zo’n 10 jaar geleden besloot hij zichzelf te specialiseren in het beheer van WKO-systemen. “Sowieso lag mijn interesse al bij duurzaamheid, maar specifiek bodemenergie leek me erg interessant. Ik vergelijk het werkingsprincipe van een WKO altijd met de exploitatie van warmte- en koudenetten. Maar het in balans houden geeft daar een extra dimensie aan. In die zin denk ik dat een project als de Efteling niet alleen als voorbeeld kan dienen voor andere attractieparken, maar bijvoorbeeld ook voor het verduurzamen van bedrijven- en campusterreinen. De truc van verduurzamen is om breder te kijken dan naar één locatie. Kijk naar de warmte- en koudebehoefte van de buren en hoe je elkaar daarin kunt aanvullen. Dat geldt hier voor de verschillende gebouwen in Anderrijk, maar gaat natuurlijk net zo goed op voor bedrijven op een bedrijventerrein.”
Deel dit artikel
