Referentie overzicht
Maatschappelijk vastgoed

Gemeente Laarbeek en Kuijpers verduurzamen gemeentehuis

De overheid heeft een voorbeeldrol te vervullen. “Daarom besloten we ons gemeentehuis rigoureus te verduurzamen, als eerste grote gebouw binnen onze gemeentegrenzen”, vertelt Frans Rooijakkers, projectleider Maatschappelijk Vastgoed van de gemeente Laarbeek. Na een jaar van verbouwen en installaties vervangen, is de klus nu geklaard. Samen met Kuijpers.

We leverden een belangrijke bijdrage aan een duurzamer en toekomstbestendig Laarbeek.

Duurzaamheid Utiliteit

Aardgasvrij en zeer energiezuinig. Die omschrijving past het Laarbeekse gemeentehuis in Beek en Donk uitstekend nu Kuijpers een punt achter alle werkzaamheden heeft gezet. “Er lag een Programma van Eisen. En vanaf daar zijn we eind 2023 begonnen met het ontwerptraject”, legt Kuijpers-projectleider Pieter Vorstermans uit. “Dat deden we in nauwe samenwerking met Frans en zijn Laarbeekse collega’s. We trokken als één team op. Dat werkte heel plezierig.”

Op naar 55%

De verduurzamingsmaatregelen bestonden onder meer uit het volledig gasloos maken van het gebouw. Frans: “Ook wij werken aan het aan het behalen van de doelen die bij het Klimaatakkoord van Parijs zijn afgesproken: 55% minder uitstoot van broeikasgassen in 2030 vergeleken met het niveau van 1990.” Dat betekende hier onder meer: vervanging van de CV-ketels en koelmachines door drie krachtige luchtwarmtepompen, aanleg van een laagtemperatuur CV-net en vervanging van alle circulatiepompen door nieuwe hoogrendementspompen.

“Verder heeft Kuijpers de luchtbehandelingskasten vervangen door energiezuinige systemen met hoogrendement warmteterugwinning. Uiteraard hoorden daar ook motoren bij die voldoen aan de laatste Europese richtlijnen voor energie-efficiëntie”, aldus Frans. “Verder vervingen we zelf alle bestaande verlichting door LED, lieten we het hele dak isoleren en hebben we nieuwe PV-panelen geplaatst, ter vervanging van de oude. Met dit hele pakket verminderen we niet alleen de CO2-uitstoot, maar besparen we ook energie.”

Geen paniek

Er was één ‘klein dingetje’ om rekening mee te houden: netcongestie. Frans: “We konden geen extra nutsvoorzieningen laten aanleggen. Want het net zit hier vol. Daarom moest de complete verduurzaming qua stroomverbruik binnen de marges vallen van het stroomverbruik van vóór de verduurzamingsoperatie. Het fijne is dat Kuijpers van zulke situaties niet in paniek raakt. Pieter en zijn mensen hebben samen met ons naar oplossingen gezocht om daar netjes een mouw aan te passen. Die manier van werken vormt de rode draad van de samenwerking: we hadden hetzelfde doel en zijn er met elkaar voor gegaan.”

Circulariteit troef

Pieter: “Wat je bij verduurzamingsprojecten vaak ziet, is dat er heel veel bestaande onderdelen en materialen uit zo’n gebouw komen. Bij Kuijpers hanteren we het motto dat je geen dingen weggooit als je er ook iets circulairs mee kunt doen. De gemeente Laarbeek kijkt daar ook zo tegenaan. Ze kwam bijvoorbeeld met het idee de gebruikte PV-panelen, afkomstig van het oude dak van het gemeentehuis, op het dak van de gemeentewerf in het Laarbeekse dorp Lieshout leggen.

Daar hebben ze nog genoeg vermogen voor. En dus verhuisden we ze en installeerden we ze daar. Verder hebben we de oude pompen en appendages, waar mogelijk, hergebruikt óf teruggestuurd naar de fabrikant voor recycling.”

Achter de schermen

Los van de technische installaties zijn er volgens Frans ook organisatorisch bergen werk verzet. “Je kunt als publieksorganisatie niet een jaar lang dicht. Daarom heeft Kuijpers het project in drie fases uitgevoerd. Het was wat aanpassen hier en daar, maar we hebben het gemeentehuis én de raadszaal het hele project lang open kunnen houden. Zo bleven inwoners, medewerkers, politici en bezoekers hier gewoon welkom.” Pieter: “Dit vroeg natuurlijk om veel afstemming met de gemeentelijke organisatie. Medewerkers moesten op gezette tijden naar een andere werkplek verhuizen. Dat moet je wel op tijd aankondigen en voorbereiden. Ook het veilig ‘afzetten en afschermen’ was belangrijk, zeker in een gebouw waar mensen in en uit lopen. Terugblikkend kan ik niets anders concluderen dan dat dit allemaal heel goed is gegaan. Met dank aan de krachtenbundeling met Frans en zijn collega’s.”

Energiezuinig én comfortabel

In november 2024 zat de verduurzaming van het gemeentehuis erop. Conform planning en zonder incidenten. Frans: “De ‘operatie’ is geslaagd, we zijn in een jaar tijd compleet van het gas af gegaan. Verwarmen doen we nu op lage temperatuur. Energiezuinig dus.” Dat zal voor sommige collega’s misschien wat wennen zijn, denkt hij. “Je kunt nu niet meer ‘even lekker tegen de verwarming’ aan staan om er warmte te voelen. Er stijgt immers geen lucht met hoge temperatuur meer op uit de convectoren. De duurzame installaties houden het binnenklimaat echter wel comfortabel. Dus daar boeten we niet op in.”

Nu het Laarbeekse gemeentehuis klaar is voor de toekomst komen er alweer nieuwe verduurzamingsprojecten aan voor Frans. “We hebben nog veel gemeentelijk bezit: sporthallen, buurthuizen, scholen, sportparken… We inventariseren nu wat we op die locaties aan maatregelen kunnen treffen. Als dat allemaal net zo voortvarend gaat als bij het gemeentehuis, teken ik ervoor.”

Heb je een vraag?

Stel hem gerust aan Pieter.