Zo behoudt Villa Jongerius het familie-erfgoed voor komende generaties

Villa Jongerius werd in 1937 gebouwd door zakenman Jan Jongerius (1888-1941). Hij was een telg uit een hoveniersfamilie die leefde van de handel in groenten en fruit, inclusief bezorging. Het was ook de tijd dat paard-en-wagen plaatsmaakte voor de ‘automobiel’. Zo kwam Jan, als hovenier, in contact met de Texas Company (Texaco). Als een volleerd ondernemer bracht hij niet veel later de eerste Texaco-benzinepompen naar Nederland. Ook opende hij Ford-garages in diverse steden waarmee hij de grootste Ford-dealer van Nederland werd. Het succes vertaalde zich aan het Merwedekanaal in de bouw van een imposante villa met hoofdkantoor. Op dit acht hectare tellende terrein zette hij ook enkele constructiehallen neer. Maar Jan overleed vroeg, nog maar 52 jaar jong. Zijn bedrijf bleef nog dertien jaar bestaan. Toen ook dat zijn deuren sloot, nam Defensie het totale terrein met de villa, het kantoor en de hallen over. Zestig jaar lang.

In 2025 zijn de villa, het hoofdkantoor en de tuinen er direct omheen weer ‘van’ de familie Jongerius. Hoe dat kan? Dat is mede te danken aan Willem ter Steege (77), kleinzoon van Jan. “Als klein kind was ik mateloos gefascineerd door die villa,” vertelt hij. “Ik bladerde vaak door de fotoalbums van mijn moeder. Zij is één van de dochters van Jan. Ik zag de foto’s  van toen de villa net was gebouwd.

Kreeg een beetje een indruk van hoe hij daar woonde. En ook gewerkt moet hebben.In 2006 las ik in de krant dat Defensie van het terrein zou vertrekken en dat de gemeente Utrecht de vrijgekomen gronden wilde benutten voor woningbouw. Logisch vanuit het perspectief van de gemeente gezien. Maar toch ook wel heel erg zonde van de historische locatie, vonden we.”

Willem en zijn familie richtten daarom de Stichting Vrienden van het Jongeriuscomplex op, met Willem als directeur. In overleg met de gemeente wisten ze het historische familievastgoed te behouden. Sindsdien zet de Stichting zich, zonder winstoogmerk, in op het in stand houden van het Jongeriuscomplex. Voor de nodige inkomsten én om de historische waarde van het complex breed te delen, verhuurt de Stichting de locatie voor vergaderingen en zakelijke evenementen.

In de afgelopen jaren zijn er diverse restauraties uitgevoerd. In 2010 en 2013 gebeurde dat in en aan de Villa. In 2017 was het kantoor aan de beurt. Beide hebben, samen met de tuinen, een Rijksmonumentale status. Sinds twee jaar is Kuijpers bij het onderhoud van alle elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties van het kantoor betrokken. Bart Verweij, vestigingsleider bij Kuijpers Utrecht: “Het hele pakket dat hier aan installaties in zit, valt onder onze service. Van luchtbehandeling, verlichting en verwarming tot beveiliging.” Dat levert regelmatig sessies over het bereiken van hedendaags comfort en duurzaamheid met behoud van kenmerken uit het verleden.

‘Oplossend vermogen’ dus, in combinatie met vakmanschap en flexibiliteit. Deze drie facetten zijn voor de familie Jongerius belangrijk. Net zoals actief meedenken en betrouwbaarheid. Willem: “Al in het eerste gesprek met Kuijpers bleek er een goede klik, zowel zakelijk als persoonlijk. Misschien komt dat omdat er achter ons beide een familie staat. We delen vergelijkbare waarden op het vlak van persoonlijke betrokkenheid, denk ik. Of we voelen elkaar beter aan als het gaat om langetermijnvisie. Dat schept een band.”

Naast alle onderhoudsactiviteiten heeft Kuijpers inmiddels ook enkele grotere projecten uitgevoerd in opdracht van de Stichting.  Zoals de installatie van een nieuwe warmtepomp in het kantoorgebouw, inclusief vergroting van de buffercapaciteit en een verbeterde aansturing voor meer energie-efficiency. “Afgelopen winter is de warmteopwekking volledig door deze nieuwe warmtepomp gedaan”, aldus Bart. “Verder waren we betrokken bij het vernieuwen van het ruime parkeerterrein voor vijftig auto’s. We hebben er extra terreinverlichting geplaatst, camerabewaking aangebracht en drie dubbele laadpalen geïnstalleerd. De elektrificatie van het complex is dus stevig gaande.”

Willem: “De samenwerking met Kuijpers verloopt naar tevredenheid. De mensen van Kuijpers zijn prettige vakmensen. Ik geloof dat ze hier ook met plezier over de vloer komen.” Bart beaamt dit. “We kiezen bewust voor een team van zoveel mogelijk dezelfde mensen. Zo leren ze de klant en de installaties goed kennen.

Hier werpt dat echt vruchten af. Er zijn korte lijnen, we kunnen snel schakelen. Dat werkt voor ons en voor de mensen van Villa Jongerius heel prettig.” De samenwerking werd recent bekroond met een nieuw, meerjarig contract tussen beide.

Waar het kantoor en de buitenruimte van het Jongeriuscomplex steeds verder verduurzamen, zijn er ook plannen om de monumentale villa energiezuiniger te maken. Willem zal daar niet meer direct bij betrokken zijn. “Binnenkort neem ik na bijna twintig jaar afscheid als directeur van de Stichting. Niet dat ik echt ‘weg’ ga, want ik zal áltijd betrokken blijven. Maar zakelijk ben ik niet meer verantwoordelijk. Die rol draag ik over aan mijn neef Cas Jongerius. Dat doe ik met ongelooflijk veel trots. Ik vind het fantastisch dat we erin geslaagd zijn dit erfgoed weer ‘in’ de familie te brengen en voor de toekomst te behouden.”