In steeds meer marktsectoren neemt de complexiteit van processen toe. Er is niet alleen veel zorg, aandacht en expertise nodig om die bedrijfsprocessen goed in kaart te brengen, maar ook om deze aantoonbaar te laten voldoen aan wet- en regelgeving én tegelijkertijd de beoogde kosten, tijd, kwaliteit en veiligheid te waarborgen en zo teleurstellingen achteraf te voorkomen. Logisch dat daarin wordt geïnvesteerd, want een goedlopend bedrijfsproces vormt toch het wezenlijke bestaansrecht van elke organisatie.
Toch valt me iets op. Bij nieuwbouw of uitbreiding van een onderzoeks- of productiefaciliteit wordt er juist aan het doorgronden van die bedrijfsprocessen te weinig tijd besteed.
Dan kijken veel opdrachtgevers traditioneel naar een architect, bouwkundig adviseur en installatieadviseur om basiselementen uit te werken en wordt er nauwelijks gekozen voor een integrale aanpak. Op dat punt valt een hoop te winnen!
Bij de ontwikkeling van een faciliteit staat het bedrijfsproces in mijn optiek altijd centraal. Daar zit de complexiteit en grootste gezamenlijke uitdaging. Pas als je die processen kent, begrijpt, doorgrondt én kunt vertalen in een procesflow heb je een goed doordacht fundament. Gebouwontwikkeling ‘van binnen naar buiten’ dus. Zo kom ik weer terug op die broodnodige zorg, aandacht en expertise. Want vanuit die gedachte is het onontbeerlijk dat we juist vakmensen met specialistische proceskennis en kunde betrekken in dat bouwproces. Een waardevolle gesprekspartner uit een organisatie die multidisciplinair werkt.
Een voorbeeld waarom dat belangrijk is: zo’n doordacht fundament is opgebouwd vanuit een serie aan elementaire stappen, te beginnen met een goede projectdefinitie (stap 1) tot en met het uiteindelijke gebruik en de exploitatie. De projectdefinitie is een inhoudelijk kader waarin uitgangspunten, randvoorwaarden en ambities helder worden beschreven, met het bedrijfsproces als belangrijkste rode draad. Dit kader vormt een essentiële basis voor het definiëren van de haalbaarheid van het project. Vervolgens wordt er een procesflow-diagram opgemaakt (stap 2). Zijn die eerste fasen zorgvuldig doorlopen, dan beschik je over voldoende input voor stap 3: het maken van een concept lay-out, een installatieconcept en/of – afhankelijk van het project – een structuurontwerp. Uiteraard volgt er dan ook een budgetindicatie op kengetallen. En precies hierom is het belangrijk om specialisten uit een multidisciplinaire organisatie te betrekken. Die weten als geen ander dat je een project pas goed neerzet, als fase 1, 2 en 3 trefzeker zijn doorlopen. Dat de projectdefinitie bijvoorbeeld geen logisch gevolg is van de haalbaarheidsfase, maar een onmisbare toetssteen. En hoe belangrijk al die stappen zijn op de weg van het kwalificatie- en ontwerptraject naar realisatie en gebruik (maintenance en exploitatie).
Terug naar die traditionele aanpak, waarover ik me wel eens openlijk heb verbaasd. De reden die ik vaak terug hoor? We moeten snel, sneller, snelst vooruit! Dat begrijp ik zeker, maar dat bereik je niet zonder de kritische bedrijfsprocessen goed te doorgronden. Wie die broodnodige eerste fases te gemakkelijk doorloopt zonder integrale kennis en kunde, remt zichzelf verderop in het proces regelmatig af of wordt zelfs teruggeworpen. Wat aan de voorkant niet goed is gefundeerd, moet je tijdens het proces altijd bijstellen. Met teleurstelling, hogere kosten en vertraging tot gevolg.
Begrijp me niet verkeerd: er zijn gelukkig ook tal van mooie voorbeelden waarbij opdrachtgevers wel de waarde van goede projectdefinities, haalbaarheidsstudies en procesflows zien en omarmen. Voor mij persoonlijk zijn dat onder meer de nieuwe faciliteiten van Fujifilm te Tilburg, AlfaRim te Delft en HALIX te Leiden, maar er zijn er vele meer. Opdrachtgevers die zich vanaf dag 1 omringen met kennispartners en aanvoelen dat een tijdsinvestering aan de voorkant, zich terugbetaalt over de gehele looptijd van een project. Zulke voorbeelden stemmen hoopvol. Ik geloof echt dat we als branche steeds bewuster zullen kiezen voor een integrale aanpak, voor een gebouw of ruimte – ontwikkeld en gerealiseerd van binnen naar buiten – waarbij het bedrijfsproces de basis vormt. Of beter gezegd: een krachtig fundament. Maar nu ligt de focus in Nederland nog teveel op een traditionele aanpak bij de ontwikkeling en realisatie van gebouwen. De vraag is hoelang dit nog standhoudt.
Kuijpers is expert in ontwerp, bouw, onderhoud en exploitatie van kritische onderzoeks- en productieomgevingen en biedt klanten total lifecycle services. We zijn een betrokken partner vanaf de allereerste vraag en verzorgen daarna het hele proces: van haalbaarheidsstudies, advies en ontwerp tot realisatie, oplevering, onderhoud en exploitatie.
Meer weten? Klik hier voor meer informatie over controlled environments!
Emilio de Vet
Projectdirecteur
Deel dit artikel
